| Dersin Adı | Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği |
| Kodu | Yarıyıl | Teori (saat/hafta) | Uygulama/Lab (saat/hafta) | Yerel Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| HEM 553 | Güz | 3 | 0 | 3 | 7.5 |
| Ön-Koşul(lar) | Yok | |||||
| Dersin Dili | Türkçe | |||||
| Dersin Türü | Zorunlu | |||||
| Dersin Düzeyi | Yüksek Lisans | |||||
| Dersin Veriliş Şekli | - | |||||
| Dersin Öğretim Yöntem ve Teknikleri | TartışmaGrup çalışmasıAnlatım / Sunum | |||||
| Dersin Koordinatörü | ||||||
| Öğretim Eleman(lar)ı | ||||||
| Yardımcı(ları) | - | |||||
| Dersin Amacı | Bu dersin amacı; Perioperatif bakım, yara iyileşmesi, cerrahi alan enfeksiyonlarının önlenmesi ve yönetilmesinin, enteral ve paranterel beslenmesinin ve hemşirelik yaklaşımlarının cerrahi girişim gerektiren solunum sistemi, gastrointestinal sistem, kardiyovasküler sistem, sinir sistemi, travmalar kas iskelet sistemi, üriner sistem hastalıklarında ve organ naklinde hemşirelik yaklaşımlarının kanıta dayalı kaynaklar doğrultusunda öğrenilmesidir. Konularla ilgili vakalar incelenerek bilgi entegrasyonu ile analiz ve sentez etme, sorunu doğru belirleme ve doğru hemşirelik girişimlerini uygulayabilmesi hedeflenmiştir. |
| Öğrenme Çıktıları | Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
|
| Ders Tanımı | Perioperatif bakım, yara iyileşmesi, cerrahi alan enfeksiyonlarının önlenmesi ve yönetilmesinin Enteral ve paranteral beslenme, cerrahi girişim gerektiren solunum sistemi, gastrointestinal sistem, kardiyovasküler sistem, sinir sistemi, travmalar kas iskelet sistemi, üriner sistem hastalıklarında ve organ naklinde hemşirelik yaklaşımları ve ERAS protokollerinin öğrenilmesi ve klinik ile ilişkilendirilmesi. |
| Dersin İlişkili Olduğu Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları | |
|
| Temel Ders | |
| Uzmanlık/Alan Dersleri | ||
| Destek Dersleri | ||
| İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri | ||
| Aktarılabilir Beceri Dersleri |
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
| 1 | Tanışma, Derslerin Tanıtımı | Rehberler |
| 2 | Perioperatif süreçte kanıta dayalı uygulamalar & Cerrahi hastasında ağrı yönetiminde kanıt dayalı uygulamalar | Yavuz Van Giersbergen M. (2020). Ameliyat Öncesi Bakım, (Eds) Karadakovan A, Eti Aslan F Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 243-259. ISBN: 9786052585290. Özbayır T. (2020). Ameliyat Dönemi Bakım, (Eds) Karadakovan A, Eti Aslan F Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 259-299. ISBN: 9786052585290. Eti Aslan F. (2020). Ameliyat Sonrası Bakım, (Eds) Karadakovan A, Eti Aslan F Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 299-327. ISBN: 9786052585290. Eti Aslan F. (2020). Ağrı, (Eds) Karadakovan A, Eti Aslan F Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 127-149. ISBN: 9786052585290. |
| 3 | Cerrahi yara, yara iyileşmesi ve hemşirelik yaklaşımları | Çakır Umar D, Turhan Damar H. (2017). Akut ve Kronik Yaralar ve Hemşirelik Bakımı. Turkiye Klinikleri J Surg Nurs-Special Topics 2017;3(3):157-63 https://www.turkiyeklinikleri.com/article/en-akut-ve-kronik-yaralar-ve-hemsirelik-bakimi-79914.html Mutlu, S , Yılmaz, E . (2019). Yara Yönetiminde Yenilikçi Yaklaşımlar . Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi , 8 (4) , 481-494 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/gumussagbil/issue/50658/540336 |
| 4 | Enteral/ Parenteral beslenmede kanıt dayalı uygulamalar | ESPEN guideline: Clinical nutrition in surgery. (2017). https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28385477/ Cederholm T, et all. Diagnostic Criteria for malnutrition - an ESPEN consensus statement. Clin nutr 2015; 34: 335- 340. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25799486/ |
| 5 | Meme kanseri cerrahisi ve bakım yönetimi | Kaymakçı Ş. (2020). Meme Hastalıkları (Eds) Karadakovan A, Eti Aslan F Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 935-965 ISBN: 9786052585290. Ö Karayut. (2019). Meme Kanseri. Onkoloji Hemşireliği. Gülbeyaz Can (Ed). İçinde (ss:787-825). Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul. ISBN: 9786053355052 |
| 6 | Cerrahi alan enfeksiyonlarının önlenmesi ve yönetilmesinde kanıta dayalı uygulamalar | Eti Aslan F. (2020). Cerrahide Hızlandırılmış İyileşme Protokolleri. (Eds) Karadakovan A, Eti Aslan F Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 223-233 ISBN: 9786052585290. Centers for Disease Control and Prevention Guideline for the Prevention of Surgical Site Infection (2017). JAMA Surgery. https://jamanetwork.com/journals/jamasurgery/fullarticle/2623725 |
| 7 | ARA SINAV | |
| 8 | Cerrahi girişim gerektiren solunum sistemi hastalıklarında hemşirelik yaklaşımları Ac Ca, Ampiyem-amfizem bronjektazi, göğüs travmaları | Karadakovan A, Eti Aslan F. (2020) Solunum Sistemi. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 343-409 ISBN: 9786052585290. Topçu, S.Y. (2016). Hastaların Solunum Egzersizi Uygulamalarını Etkileyen Faktörler ve Hemşirelerin Rolü, İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXX Sayı 2, igh.dergisi.org https://jag.journalagent.com/igh/pdfs/IGHH_30_2_89_96.pdf |
| 9 | Cerrahi girişim gerektiren gastrointestinal sistem hastalıklarında hemşirelik yaklaşımları Morbid obesite, Pankreas Ca, Kolon Ca | Karadakovan A, Eti Aslan F. (2020). Sindirim Sistemi. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 643-727 ISBN: 9786052585290. Tuna, P , Kurşun, Ş . (2018). Kolorektal Cerrahisinde Hızlandırılmış Bakım Protokolleri ve Hemşirelik Bakımı . Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi , 11 (2) , 180-188 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/deuhfed/issue/46783/586653 Güven B. (2019) Bariatrik Cerrahi Komplikasyonları ve Hemşirelik Bakımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi;16(2):139-143. https://jag.journalagent.com/kuhead/pdfs/KUHEAD_16_2_139_143.pdf |
| 10 | Cerrahi girişim gerektiren kardiyovasküler sistem hastalıklarında hemşirelik yaklaşımları KAH, KABG; MVY- MVR, DVT | Karadakovan A, Eti Aslan F. (2020). Kalp ve Dolaşım Sistemi. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 409-495. ISBN: 9786052585290. Kankaya EA ve Bilik Ö. Kalp Kapak Ameliyatı Sonrası Güncel Hemşirelik Yaklaşımları: Bakım Neden Önemli? Balikesir Saglik Bil Derg Cilt:7 Sayı:2 Ağustos 2018. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/544855 Köken Z.Ö., Çelik Şenol S (2018). Kalp Kapak Hastalıkları Cerrahisi ve Hemşirelik Bakımı, Turkiye Klinikleri J Surg Nurs-Special Topics 2018;4(1):26-34. file:///Users/mac/Downloads/kalpkapakhastalklarcerrahisivehemsirelik.pdf |
| 11 | Cerrahi girişim gerektiren sinir sistemi hastalıklarında hemşirelik yaklaşımları Kranioserabral travmalar, Beyin Tümörleri, İntraserebral Anevrizmalar KİBAS | Karadakovan A, Eti Aslan F. (2020). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 1121 -1245. ISBN: 9786052585290. Varghese R, Chakrabarty R, Menon G. Nursing Management of Adults with Severe Traumatic Brain Injury: A Narrative Review. Indian J Crit Care Med. 2017 Oct; 21(10): 684–697. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5672675/ |
| 12 | Travmalar – cerrahi girişim gerektiren kas-iskelet sistemi hastalıklarında hemşirelik yaklaşımları, Nöro-vasküler değerlendirme TKP, TDP, kırıklar, ampütasyon | YAVUZ van GİERSBERGEN M. (2020). Kas İskelet Sistemi, (Eds) Karadakovan A, Eti Aslan F Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 1245-1299. ISBN: 9786052585290. Total diz artroplastisi klinik protokolü 2018. https://klinikkalite.saglik.gov.tr/TR,40298/total-diz-artroplastisi-klinik-protokolu.html Bilik Ö. Hemşirelik Bakımında Bütünün Bir Parçası Nörovasküler Tanılama. DEUHYO ED 2012,5 (4), 175-179. https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12397/4624/bilik.pdf?sequence=1&isAllowed=y |
| 13 | Cerrahi girişim gerektiren Üriner sistem hastalıklarında hemşirelik yaklaşımları Mesane Ca-diversiyonlar, Üriner Sistem Taşları | Karadakovan A, Eti Aslan F. (2020). Üriner Sistem. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 861-935. ISBN: 9786052585290. European Association of Urology 2017 edition Guidelines. https://uroweb.org/wp-content/uploads/Guidelines_WebVersion_Complete-1.pdf |
| 14 | Organ nakli, Organ naklinin yasal ve etik boyutları Böbrek/ Karaciğer nakli öncesi/ sırası ve sonrasında hemşirelik yaklaşımları | Karayurt, Ö., Ordin, Y.S., Pekin İşeri, Ö. (2016). Organ ve Doku Nakli. İçinde: Eti Aslan, F. (Ed.), Cerrahi Bakım Vaka Analizleri ile Birlikte. Ankara: Akademisyen Kitabevi; ISBN: 9786059354394. 911-956. Soylu P.,Tuna A. Kadavra Organ Nakli Süreçlerinde Hemşirelik Bakımı. Turkiye Klinikleri J Intern Med. 2020;5(2):62-9. Doi: 10.5336/intermed.2019-70537 Gülen, H , Karaca, A . (2018). Organ Transplantasyonu Sürecinde Donör Eğitimi ve Hemşirelik Bakımı . Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi , 8 (2) , 83-88 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/duzcesbed/issue/37762/372429 |
| 15 | Dönemin gözden geçirilmesi | |
| 16 | Final |
| Ders Kitabı | - Karadakovan A, Eti Aslan F. (2020). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım I-II. 4. Baskı, Akademisyen Kitapevi, 5. Basım, Ankara, Cilt 1,2; ss: 1-1414. ISBN: 9786052585290. - Eti Aslan F. (2016). Cerrahi bakım vaka analizleri ile birlikte. Ankara, Akademisyen Kitabevi, ss:1- 956. ISBN: 9786059354394. - Sharon L. Lewis , Shannon Ruff Dirksen, Margaret McLean Heitkemper, Linda Bucher. (2014). Medical-Surgical Nursing: Assessment and Management of Clinical Problems, 9th Edition.ISBN-ISSN 978-0-323-10089-2. - Çelik S., Usta Yeşilbalkan Ö. (2015). Hogan A. C. Dentlinger, Ramdin V, Dahili ve cerrahi hastalıklar hemşireliği. ss:1-660. ISBN-ISSN 978-605-320-101-4. - Bruner & Suddarth’s textbook of medical-surgical nursing / Janice L. Hinkle. 9th Edition. Baltimore : Wolters Kluwer, 2014. ISBN-ISSN: 978-1-4511-4665-3. - Timby, B.K., & Smith, N.E. (2014). Introductory Medical-Surgical Nursing, 11thed. Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins, pp:1- 1303. ISBN-ISSN 978-1-4511-7732-9. |
| Önerilen Okumalar/Materyaller |
. 2017. ESPEN guideline: Clinical nutrition in surgery. https://www.espen.org/files/ESPEN-guideline_Clinical-nutrition-in-surgery.pdf |
| Yarıyıl Aktiviteleri | Sayı | Katkı Payı % |
| Katılım | ||
| Laboratuvar / Uygulama | ||
| Arazi Çalışması | ||
| Küçük Sınav / Stüdyo Kritiği | ||
| Portfolyo | ||
| Ödev | 1 | 10 |
| Sunum / Jüri Önünde Sunum | 1 | 25 |
| Proje | ||
| Seminer/Çalıştay | ||
| Sözlü Sınav | ||
| Ara Sınav | 1 | 25 |
| Final Sınavı | 1 | 40 |
| Toplam |
| Yarıyıl İçi Aktivitelerin Başarı Notuna Katkısı | 3 | 60 |
| Yarıyıl Sonu Aktivitelerin Başarı Notuna Katkısı | 1 | 40 |
| Toplam |
| Yarıyıl Aktiviteleri | Sayı | Süre (Saat) | İş Yükü |
|---|---|---|---|
| Teorik Ders Saati (Sınav haftası dahildir: 16 x teorik ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Laboratuvar / Uygulama Ders Saati (Sınav haftası dahildir. 16 x uygulama/lab ders saati) | 16 | ||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 3 | 42 |
| Arazi Çalışması | |||
| Küçük Sınav / Stüdyo Kritiği | |||
| Portfolyo | |||
| Ödev | 1 | 36 | |
| Sunum / Jüri Önünde Sunum | 1 | 32 | |
| Proje | |||
| Seminer/Çalıştay | |||
| Sözlü Sınav | |||
| Ara Sınavlar | 1 | 25 | |
| Final Sınavı | 1 | 42 | |
| Toplam | 225 |
| # | Program Yeterlilikleri / Çıktıları | * Katkı Düzeyi | ||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 1 | Hemşirelik lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak uzmanlık alanı ile ilgili güncel bilgi ve becerilerini geliştirir ve derinleştirir. | X | ||||
| 2 | Uzmanlık alanındaki bilgilerini farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle entegre ederek yeni bilgiler oluşturur. | X | ||||
| 3 | Uzmanlık alanının gerektirdiği düzeyde teknolojik gelişmeleri takip eder ve ileri düzeyde kullanır. | X | ||||
| 4 | Uzmanlık alanında edindiği kanıt temelli kuramsal ve uygulamalı bilgileri birey, aile ve toplumun sağlık gereksinimlerini belirleme ve çözmede kullanır. | X | ||||
| 5 | Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri problem çözme ve eleştirel düşünme yaklaşımı ile değerlendirerek uygular ve yaşam boyu öğrenme tutumu gösterir. | X | ||||
| 6 | Uzmanlık alanı ile ilgili saptadığı sorunların çözümlenmesinde hukuksal hak ve sorumluluklarının farkında olarak liderlik yaklaşımı sergiler, | X | ||||
| 7 | Alanındaki güncel gelişmeleri ve bilimsel/eğitsel çalışmalarını nicel ve nitel veriler ile destekleyerek meslektaşlarına ve farklı disiplinlere, yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarır. | X | ||||
| 8 | Uygun iletişim tekniklerini kullanarak multidisipliner ve interdisipliner ekip işbirliğini yürütür. | X | ||||
| 9 | Sağlık gereksinimlerinin saptanması, analiz ve sentez edilmesinde ve bakımın yürütülmesinde toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözetir. | X | ||||
| 10 | Farklı disiplinlerle işbirliği içerisinde projeler yürütür. | X | ||||
| 11 | Sağlığın korunması ve geliştirilmesinde ulusal ve uluslararası sağlık politikalarını izler, değerlendirir ve çalışmalara katkıda bulunur. | X | ||||
| 12 | Sağlık bakım uygulamalarını hemşireliğin temel kavramları (insan, sağlık, çevre ve hemşirelik) çerçevesinde yürütür. | X | ||||
| 13 | Sağlık alanındaki sorunların saptanmasına ve çözümüne yönelik bir araştırmayı bağımsız olarak yürütür. | X | ||||
*1 Lowest, 2 Low, 3 Average, 4 High, 5 Highest
